Για τους πάσχοντες από κοιλιοκάκη, η αποχή από τη γλουτένη είναι μονόδρομος.

Υπάρχει όμως ακόμα μια κατηγορία ατόμων στην οποία οι πάσχοντες εμφανίζουν μια ανοσοποιητική αντίδραση έπειτα από την κατανάλωση γλουτένης και εκδηλώνουν συμπτώματα εντερικά αλλά και εξωεντερικά όπως φούσκωμα, πόνο στην κοιλιά ή/και διάρροια, ανεξήγητη κόπωση, πονοκέφαλο, άγχος ακόμα και προβλήματα μνήμης και σκέψης.

Η κατάσταση αυτή ονομάζεται μη οφειλόμενη στην κοιλιοκάκη ευαισθησία στη γλουτένη (NCGS- Non Celiac Gluten Sensitivity) και είναι μια διαταραχή με τελείως διαφορετικό υπόβαθρο από την κοιλιοκάκη η οποία είναι γενετική διαταραχή, από την οποία παραπονούνται ότι πάσχουν όλο και περισσότεροι συνάνθρωποί μας με την πάροδο των ετών.

Τι τρόφιμα πρέπει να αποφεύγουν όσοι πάσχουν από κοιλιοκάκη ή NCGS;

Η γλουτένη είναι η κύρια πρωτεΐνη του σιταριού καθώς αποτελεί το 80% των πρωτεϊνών του. Η γλουτένη αποτελείται από την προλαμίνη τη γλιαδίνη και τη γλουτενίνη. Η προλαμίνη είναι η βασική αιτία στην κοιλιοκάκη.  Αντίστοιχες προλαμίνες όμως υπάρχουν και σε άλλα δημητριακά και είναι εξίσου τοξικές για τα άτομα με κοιλιοκάκη, όπως για παράδειγμα η σικαλίνη στην σίκαλη και η χορδεϊνη στο κριθάρι. Αναφορικά με τη βρώμη, η αντίστοιχη πρωτεΐνη, η αβενίνη,  φαίνεται να επηρεάζει αρνητικά τουλάχιστον το 10% των ασθενών με κοιλιοκάκη.

Πολλοί καταναλωτές πιστεύουν λανθασμένα ότι τα άλευρα ντίνκελ και ζέας είναι ασφαλή για όσους πάσχουν από κοιλιοκάκη, καθώς και αυτά περιέχουν -μικρή μεν- ποσότητα γλουτένης.

Από τα παραπάνω αντιλαμβάνεται κανείς ότι είναι αρκετές οι τροφές που περιέχουν γλουτένη. Υπάρχουν όμως και πολλές φυσικές τροφές που δεν περιέχουν και αντίστοιχα αρκετά προϊόντα που είναι απαλλαγμένα από τη γλουτένη και τα παράγωγά της.

Σύμφωνα με τον τελευταίο Ευρωπαϊκό νόμο που θεσπίστηκε τον Ιούνιο του 2008 -Codex standard- οι κατασκευαστές τροφίμων είναι υποχρεωμένοι να αναγράφουν εάν ένα προϊόν περιέχει γλουτένη.

Στα ράφια των υπεραγορών τροφίμων μπορεί κανείς να εντοπίσει γευστικά και υγιεινά τρόφιμα που φέρουν το κατάλληλο σήμα – «Gluten Free», όπως μείγματα παρασκευής πρωινού γεύματος, κινόα και ρυζογκοφρέτες. Σε κάποιες περιπτώσεις μάλιστα, υπάρχουν ακόμα και εξειδικευμένα ράφια τοποθέτησης, προκειμένου η αναγνώριση τροφίμων ελεύθερων γλουτένης να είναι πιο εύκολη.

Τι σημαίνει η ένδειξη gluten free;

Το σημερινό διεθνές πρότυπο του Codex Alimentarius επιτρέπει τον ισχυρισμό «χωρίς γλουτένη» σε προϊόντα με ανιχνευόμενη ποσότητα γλουτένης ως 20 ppm.

Αντιλαμβάνεται κανείς λοιπόν, ότι δεν αρκεί ένα προϊόν να είναι φυσικά ελεύθερο γλουτένης, αλλά πρέπει να είναι ελεγμένο και πιστοποιημένο για τον ισχυρισμό αυτό, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα.

Οι πάσχοντες πρέπει να αναζητούν την ένδειξη ακόμα και σε προϊόντα που δεν υπάρχει φυσικά η γλουτένη, όπως για παράδειγμα στα ροφήματα ξηρών καρπών, καθώς η επιμόλυνση είναι ο πιο ύπουλος εχθρός της κοιλιοκάκης και της NCGS.

Οι ορθές διατροφικές επιλογές των πασχόντων, μπορεί να αποτελούν μέλη  μιας δύσκολης εξίσωσης για τους περισσότερους. Ευτυχώς τα τελευταία χρόνια, η αυξανόμενη ανάγκη αλλά και η ευαισθησία των εταιριών παρασκευής τροφίμων, οδήγησε στην ύπαρξη πολλών υγιεινών επιλογών με προσιτή τιμή και ικανοποιητική γεύση, προκειμένου και τα άτομα που αποφεύγουν την γλουτένη να καθοδηγούνται σωστά και να επιτυγχάνουν πιο εύκολα μια ισορροπημένη διαβίωση.

Βιβλιογραφία:

http://gut.bmj.com/content/early/2016/07/21/gutjnl-2016-311964.full

http://www.coeliac.gr/